Łódzkie niebo - luty 2015


    Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii
    Oddział w Łodzi

    www.lodz.ptma.pl

Spojrzenie w lutowe niebo 2015

                          „ Gdy ciepło w lutym, zimno i mokro w maju bywa”

   Przysłowie to oddaje nasze zaniepokojenie,  jesienną – jak na razie – ciepłą zimą, a chyba będziemy musieli się jednak przygotować na nowe kaprysy tegorocznej aury. Natomiast znacznie precyzyjniej możemy coś powiedzieć o „pogodzie kosmicznej”, czyli co nas czeka w tym miesiącu na firmamencie niebieskim. Jednak już od samego tytułu „lutowe niebo” każdemu robi się zimno, a grypowe ciarki przechodzą  po plecach. Zatem w tej sytuacji, pozostaje nam tylko ciepłe i optymistyczne spojrzenie w niebo, a karnawał w tym roku będzie dość długi, bowiem dopiero 18 lutego będzie Popielec. W tym najkrótszym, często najchłodniejszym miesiącu roku, w centralnej Polsce przybędzie dnia ponad półtorej godziny (1 godz. 41 minut). Przyznacie Państwo, że brzmi to bardzo optymistycznie. Słońce, chociaż jeszcze nadal przebywa na południowej półkuli nieba, to mimo wszystko systematycznie pnie się po Ekliptyce coraz wyżej i wyżej, przez co i dnia nam znacznie przybywa.

   W dniu pierwszego lutego Słońce w Łodzi wschodzi o godz. 7.22, a zachodzi o 16.30; czyli dzień będzie trwał 9 godzin i 8 minut. Natomiast 28 lutego wschód Słońca nastąpi o godz. 6.31, a zachód o 17.20; zatem długość dnia wyniesie już 10 godzin i 49 minuty; dzień będzie zatem dłuższy od najkrótszego dnia roku (22.XII) o 3 godz. i 2 minuty. Ponadto, w środę 18 lutego o godz. 23.44, Słońce wstępuje w znak Ryb; a za dalszy miesiąc w znak Barana – czyli wtedy będziemy mieli początek astronomicznej Wiosny, oby nie tylko w kalendarzu!
  Słońce w tym miesiącu wykazywać będzie dość dużą aktywność magnetyczną, więc należy się liczyć z możliwością zaobserwowania wielu grup plam na jego tarczy i towarzyszącym im wyrzutom plazmy w przestrzeń międzyplanetarną, szczególnie w drugiej dekadzie lutego. Może w związku z tym, zaobserwujemy w łódzkim zjawisko zorzy polarnej?

  Ciemne, bezksiężycowe noce, dogodne do obserwacji astronomicznych, wystąpią  w drugiej połowie miesiąca, a kolejność jego faz będzie następująca:  pełnia 4.II. o godz. 00.09,  ostatnia  kwadra 12.II. o godz. 04.50, nów 19.II. o godz. 00.47 i pierwsza kwadra 25.II. o godz. 18.14. W apogeum  (najdalej od  Ziemi)  Księżyc znajdzie się 6.II. o godz. 07, a w perygeum (najbliżej  Ziemi) będzie 19.II. o godz.. 08.  Ponadto, o północy 26.II., Księżyc zakryje Aldebarana, najjaśniejszą gwiazdę w gwiazdozbiorze  Byka. U nas, widoczne będzie tylko  ich bliskie spotkanie, na półtorej godziny przed zachodem Księżyca.

   Jeśli chodzi o planety, to Merkurego będzie można dostrzec po pierwszym tygodniu lutego, o świcie nisko, nad południowo-wschodnim horyzontem. W największej elongacji zachodniej (27 stopni), czyli odległości od Słońca,  będzie wieczorem 24.II. Odszukanie Merkurego o świcie 14.II., powinien nam w znacznym stopniu ułatwić Księżyc, który zbliży się do planety na odległość 3 stopni.  Natomiast  Wenus jako Gwiazda Wieczorna, przez cały miesiąc króluje swym blaskiem, coraz to wyżej nad południowo-zachodnim horyzontem.  Wieczorem 21 lutego Wenus zbliży się do Marsa na około 0.5 stopnia.  Czerwonawy  Mars widoczny będzie wieczorem na zachodnim niebie, przez cały miesiąc  w gwiazdozbiorze Ryb.  Jowisza, po opozycji 6.II., wraz z jego gromadką księżyców, możemy obserwować przez cały miesiąc już od  wieczora, wysoko na południowym niebie, w gwiazdozbiorze Raka. Natomiast w  drugiej połowie nocy, w gwiazdozbiorze Skorpiona dostrzeżemy Saturna z pierścieniami. Zaś nisko nad południowo-zachodnim  horyzontem, w gwiazdozbiorze Ryb, możemy dostrzec przez lunetę planetę Uran.  Neptun goszczący w Wodniku, już z  początkiem lutego zniknie  w promieniach zachodzącego Słońca, aby pojawić się na porannym niebie, ale dopiero w  połowie marca.

  Należy też pamiętać, jak przystało na miłośników astronomii, że w czwartek 19 lutego, przypada 542 rocznica urodzin Mikołaja Kopernika.
    W tym miesiącu nie „przewiduje się” bogatych deszczy meteorów, chociaż 25 lutego przypada maksimum mało aktywnego roju, promieniującego z okolicy „delty” w gwiazdozbiorze Lwa. Księżyc w pierwszej kwadrze będzie nam przeszkadzał w ich wieczornych obserwacjach.  Jak z tego widać, luty – choć krótki – mimo tego dość interesujący dla miłośników obserwacji nieba.
„ Luty stały - to latem upały"



Dr Adam Michalec,  MOA
Aktualizacja dla Łodzi - Remigiusz Jabłoński, PTMA Łódź                                             


Zachęcamy do własnej obserwacji.
zdjęcia można również przesłać na adres ptma.lodz@op.pl